Ακολουθώντας τα βήματα του πατέρα του Μιχαήλ Ι. Πολυχρονάκη πρώτου τυπογράφου, βιβλιοπώλη και ιδιοκτήτη-εκδότη της πιο μακρόβιας (1953-1969) εφημερίδας της Νεάπολης «ΔΡΗΡΟΣ», από αρκετά χρόνια έχει δημιουργήσει αποτελεσματικά και αθόρυβα, σε αρμονική συνεργασία με τα μέλη της οικογένειάς του, τις εκδόσεις «Ιδεόγραμμα».
Η οικογένεια Πολυχρονάκη είναι στο χώρο των εκδόσεων του τόπου μας για τρεις γενιές. Αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι εκτός από τις συνήθεις, διαφόρων ειδών εκδόσεις, ειδικεύονται στην έκδοση βιβλίων Βυζαντινής Μουσικής, πράγμα καθόλου εύκολο και συνηθισμένο από τεχνικής και γνωστικής άποψης αλλά και οικονομικής, καθώς το κοινό στο οποίο απευθύνονται είναι ειδικευμένο και επομένως περιορισμένο.
Οι ΚΡΗΤΙΚΕΣ ΗΘΟΓΡΑΦΙΕΣ του Νεαπολίτη Συγγραφέα και Δημοσιογράφου Γεωργίου Καφφετζάκη –Μαράντη, είναι η πρώτη μιας σειράς εκδόσεων με θέμα το χώρο, την ιστορία, τον πολιτισμό και τους ανθρώπους της Νεάπολης, που προγραμματίζει και φιλοδοξεί να εκδώσει ο κ. Πολυχρονάκης. Στοχεύει να περιορίσει κατά το δυνατό ένα σημαντικό εκδοτικό κενό, μιας και τα σχετικά έντυπα που έχει στη διάθεσή του ο ερευνητής αλλά και ο κάθε πολίτης που ενδιαφέρεται για τον τόπο μας, -όσα μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί και κυκλοφορήσει-, είναι ελάχιστα σε σχέση με τον πλούτο, το θεματικό υλικό και την μεγάλη χρονική διάρκεια της τοπικής ιστορίας. Η προσφορά του είναι μοναδική και άξια μίμησης.
Ο Γεώργιος Καφφετζάκης–Μαράντης ως συγγραφέας υπήρξε πολυγραφότατος. Ασχολήθηκε με διάφορα είδη γραφής. Εργάστηκε ως δάσκαλος μέχρι το 1912, σε σχολεία του νομού Λασιθίου και έγραψε παιδαγωγικά βιβλία. Μετά την επιστροφή του το 1914 από τον Ηπειρωτικό Αγώνα (1912-13) με το ανεξάρτητο Κρητικό Σύνταγμα, εντάχθηκε στην ομάδα των δημοσιογράφων της ημερήσιας εφημερίδας ενός άλλου διακεκριμένου δημοσιογράφου και έγκριτου ιστορικού, του επίσης Μεραμπελλιώτη Γιάννη Μουρέλλου. Η εφημερίδα η οποία άρχισε να εκδίδεται το 1913 με τον τίτλο ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ ήταν ημερήσια. Ὁ Γ. Καφφετζάκης ἔγραφε τη στήλη της πρώτης σελίδας με τίτλο ΕΛΕΥΘΕΡΑΙ ΣΚΕΨΕΙΣ. Τότε χρησιμοποίησε για πρώτη φορά το ψευδώνυμο ΜΑΡΑΝΤΗΣ το οποίο διατήρησε σε όλη τη διάρκεια της συγγραφικής του καριέρας. Δεν δίνει όμως εξηγήσεις για την προέλευσή του.
Παρ’ ότι δημοτικιστής στην στήλη του, γράφει στην καθαρεύουσα, διότι όπως σχολιάζει ο ίδιος πολλά χρόνια αργότερα «την εποχή αυτήν η καθαρεύουσα επιπλέει εις την δημοσιογραφία». Τα άρθρα της στήλης ΕΛΕΥΘΕΡΑΙ ΣΚΕΨΕΙΣ τα εξέδωσε για μοναδική φορά το 1914 σε ένα μικρό τόμο. Δύο από αυτά τα άρθρα περιέχονται στον Β´ τόμο των ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΗΘΟΓΡΑΦΙΩΝ. Το κείμενό του με τίτλο ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΕΝΟΣ ΕΙΔΥΛΛΙΟΥ αναφέρεται στον πρώτο γάμο του Γ. Μουρέλλου στις 15 Απριλίου 1914 «που τότε η κοινωνία του Ηρακλείου είχε παρακολουθήσει με συμπάθεια».
Μέχρι το θάνατό του το 1967, εξακολούθησε να συνεργάζεται με διάφορα έντυπα ως δημοσιογράφος. Τα άρθρα που προέρχονται από την εφημερίδα ΔΡΗΡΟΣ και περιέχονται στον Β´ τόμο των ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΗΘΟΓΡΑΦΙΩΝ αναφέρονται κυρίως σε τοπικά θέματα, όπως η διάσωση του Σιντριβανιού στην πλατεία της Νεάπολης ή η καταγωγή του Πάπα Αλεξάνδρου του 5ου.
Υπήρξε μόνιμος συνεργάτης επίσης του περιοδικού ΚΝΩΣΣΟΣ (1953-1965) «της εν Αθήναις παροικίας των Ηρακλειωτών». Στον Β´ τόμο περιέχονται όλα τα άρθρα του Μαράντη που φιλοξενήθηκαν στο περ. ΚΝΩΣΣΟΣ κατά τη διάρκεια της κυκλοφορίας του. Τα θέματα ποικίλουν, λαογραφικά, ιστορικά, ταξιδιωτικά.
Χωρίς αμφιβολία τα πιο ενδιαφέροντα έργα του Μαράντη, το σύνολο των οποίων περιέχεται στους δύο τόμους των ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΗΘΟΓΡΑΦΙΩΝ, είναι αυτά που περιγράφουν τη ζωή και την κοινωνική οργάνωση του τέλους του 19ου και αρχών του 20ου αιώνα στην Κρήτη, κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής του ηλικίας. Περιγράφει και αναπαράγει το πολιτισμικό λαογραφικό μοντέλο της μικρής αλλά εξαιρετικά σύνθετης, πνευματικά καλλιεργημένης κοινωνίας της πατρίδας του Νεάπολης. Είναι γραμμένα στο καθαρό, πλούσιο μεραμπελλιώτικο ιδίωμα. Ένα ιδίωμα δυστυχώς που τείνει να ξεχαστεί, αφού οι νεότεροι ελάχιστα το γνωρίζουν. Το έργο του Μαράντη μας δίνει την ευκαιρία να επανεκτιμήσουμε και να αξιολογήσουμε το τοπικό μας ιδίωμα και τον πλούσιο λαϊκό μας πολιτισμό όπως του αξίζει.
Υπήρξε λοιπόν ο Μαράντης δημοσιογράφος, λαογράφος και παιδαγωγός. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ασχολήθηκε επίσης με την ανατολική φιλοσοφία, για την οποία έγραψε μια σειρά σχετικών βιβλίων. Περιέχονται στον κατάλογο των έργων που συντάξαμε και ακολουθεί. Επιθυμούσε και προγραμμάτιζε την έκδοσή τους, γεγονός που δεν πρόφτασε να πραγματοποιήσει. Ελπίζουμε να αποτελέσουν το περιεχόμενο ενός Γ´ τόμου έργων του Μαράντη ώστε να ολοκληρωθεί το έργο του, εφόσον πραγματοποιηθεί η πρόσκτησή τους από τις εκδόσεις ΙΔΕΟΓΡΑΜΜΑ, πράγμα που ευχόμαστε από καρδιάς.
Νεάπολη 6 Ιουνίου 2012
Μαρία Γ. Σεργάκη
Φυσικός, Γραμματέας της ΠΛΕΑΜ
